8.3. Ημέρα 3 η – Δεντροφύτευση

Κυριακή 1 Σεπτεμβρίου
Η βροχή έχει σταματήσει αλλά έχει αρκετό κρύο. Μετά το πρωινό ξεκινάμε μαζί με δεκαπέντε ντόπιους για την αναδάσωση. Περνάμε ανάμεσα από πολλά λάμα και αλπάκα που δεν ενοχλούνται από την παρουσία μας. Προσπαθούμε να ξεχωρίσουμε τη διαφορά. Τα λάμα είναι λίγο ψηλότερα με μακρύτερο λαιμό. Τα αλπάκα, έχοντας εντυπωσιακό φουντωτό και παχύ τρίχωμα ειδικά στο λαιμό, μοιάζουν να είναι χωμένα στη ζεστασιά ενός χοντρού παλτού και πολλών στρωμάτων κασκόλ. Τα περισσότερα είναι άσπρα αλλά υπάρχουν και γκρι, μαύρα, καφέ σε διάφορες αποχρώσεις. Το μαλλί του αλπάκα είναι πολύ μαλακό και κούφιο σαν μακαρόνι εξασφαλίζοντας εξαιρετική μόνωση. Τα μάλλινα από αλπακά θεωρούνται τα καλύτερα στον κόσμο.

Λάμα

Αλπάκα

Περπατάμε γύρω στις δύο ώρες, περνάμε δύο μικρές λίμνες, ένας αετός πετάει από πάνω μας. Φτάνουμε σε μια απόκρημνη πλαγιά. Εδώ σε υψόμετρο 4.200 m θα φυτέψουμε τα δεντρίλια ώστε να μη τα φτάνουν τα λάμα και τα αλπάκα και τα φάνε.

Μέσα σε ένα μεγάλο νάιλον έχουμε φέρει περί τα τετρακόσια μικροσκοπικά δεντράκια σαν βελανιδιές. Πριν αρχίσει η δουλειά ο Οκάβιο μοιράζει στους ντόπιους φύλλα κόκας, τα οποία τοποθετούμε και εμείς στο στόμα κάτω από τα χείλη. Κάποιοι προπορεύονται με αξίνες και κασμάδες σκάβοντας τρύπες. Οι υπόλοιποι τοποθετούμε τα δεντράκια και τα σκεπάζουμε με χώμα με τα χέρια, ενώ καθαρίζουμε τα ήδη φυτεμένα από πέτρες και αγριόχορτα. Δουλεύουμε ασταμάτητα όλο το πρωί με σηκωμένα μανίκια μέσα στα χώματα, σε τόσο απόκρημνα μέρη που δεν θα πηγαίναμε αν δεν ήταν για δουλειά. Το χώμα είναι μαλακό και ακόμα και παιδιά δουλεύουν με τους κασμάδες φτιάχνοντας γρήγορα τις τρύπες ανάμεσα στα ψηλά χόρτα. Οι ώρες περνάνε και μου φαίνεται ότι οι ρίζες δεν λιγοστεύουν στο νάιλον. Πηγαινοέρχομαι με ιδιαίτερο ζήλο μα όσο και να θέλω να τελειώσουμε φυτεύω κάθε δεντρίλιο με ιδιαίτερη φροντίδα και επιμέλεια. Επιτέλους τελειώνουμε. Φυτεύοντας έχουμε ανέβει και φτάσει σχεδόν στον κατακόρυφο βράχο της πλαγιάς. Κάτω βλέπουμε τις λίμνες δίπλα από τις οποίες περάσαμε.

Αρχίζει να ψιλοβρέχει. Επιστρέφουμε γρήγορα στο μέρος που αφήσαμε τα πράγματα, πλενόμαστε σε ένα ρυάκι και ίσα που προλαβαίνουμε να φορέσουμε τα αδιάβροχά πριν αρχίσει να βρέχει δυνατά. Στο δρόμο της επιστροφής η βροχή εξελίσσεται σε κατακλυσμό. Η σκελέα το μαντήλι και ο σκούφος κάνουν καλή δουλειά. Τα μπατόν είναι ανεκτίμητη βοήθεια στην κατάβαση, όμως χωρίς γάντια τα χέρια και ειδικά οι αντίχειρες ξυλιάζουν.

Η δεντροφύτευση έχει ολοκληρωθεί στα +4.200 m. Στο χέρι ράδιο για εύρεση εργασίας
Διακρίνονται από αριστερά: Γιώργος, Πίτερ, Κάρολ, Κώστας

Παρά τον άσχημο καιρό όλοι οι ντόπιοι πλην του Χέρμαν φοράνε χειροποίητα σανδάλια με χοντρή πλαστική σόλα. Από τα μωρά που βλέπουμε μέχρι τους ηλικιωμένους όλοι φοράνε τον ίδιο τύπο από σανδάλια και βέβαια τα πόδια τους είναι πρησμένα και σκληραγωγημένα από το κρύο. Μου θυμίζουν τα πόδια του Φοίβου και την Αθηνάς του Αθήνα 2004. Σήμερα είδαμε αρκετούς ντόπιους που περπατούσαν κρατώντας στον ώμο ένα ραδιόφωνο και ακούγοντας δυνατά μουσική με πολλά παράσιτα. Μαθαίνουμε ότι το ραδιόφωνο είναι το μόνο μέσω επικοινωνίας της περιοχής. Όλοι είναι συντονισμένοι σε έναν σταθμό περιμένοντας να ακούσουν ειδοποίηση για κάποια δουλειά. Αν κάποιος χρειάζεται άλογα για παράδειγμα πηγαίνει στον σταθμό και παραγγέλνει “…στον Οκτάβιο από το Κουνκάνι να βρίσκεται στο Λάρες την Παρασκευή με τέσσερα ζώα…”.

Ο χειμώνας είναι η ξηρά περίοδος για τις Άνδεις, τα βουνά όμως είναι πάντοτε απρόβλεπτα. Με τη βροχή καθόμαστε στη σκηνή και κάνουμε πλάκα, παίζουμε χαρτιά και συζητάμε μέχρι το βράδυ. Ο Χέρμαν μας περιγράφει για το χιόνι που έπεφτε ασταμάτητα επί μία εβδομάδα στην αρχή του Αυγούστου στην αιχμή της τουριστικής περιόδου, οπότε έφτιαξε ένα πλακάτ που υπενθύμιζε: “Αυτή είναι η Ξηρά Περίοδος !!". Έχει σπουδάσει δικηγόρος μα προτιμά να είναι ξεναγός. Για να δουλέψεις ως δικηγόρος στο Περού πρέπει να είσαι κακός άνθρωπος μας εξηγεί. Αυτοί που αδικούνται δεν έχουν λεφτά να σε πληρώσουν, ενώ οι απατεώνες πληρώνοντας κάνουν ότι θέλουν με τη “δικαιοσύνη”. Μιλώντας για τη διαφθορά του επισημαίνω ότι τουλάχιστον η κυβέρνηση κατάφερε να εξαλείψει την τρομοκρατία. Μας παρουσιάζει μία άλλη διάσταση, ο κόσμος σταμάτησε την τρομοκρατία όχι η κυβέρνηση. Πριν την εξάπλωση του κινήματος του Φωτεινού Μονοπατιού (Sendoro Luminoso) υπήρχε καταπίεση και ασυδοσία των στρατιωτικών δυνάμεων της χώρας. Ο κόσμος αγανακτισμένος στήριξε τους αντάρτες οι οποίοι όμως αποδείχτηκαν χειρότεροι. Επικράτησε χάος, οι αντάρτες εκτελούσαν αμέσως χωρίς αιτιολογία όποιον θεωρούσαν αντίθετο, ενώ τα ρουφιανέματα και οι σκοτωμοί εξελίχθηκαν ως τρόπος επίλυσης προσωπικών διαφορών. Μέσα από προσωπικά βιώματα μας περιγράφει τη φρίκη του πολέμου. Δρόμοι γεμάτοι άθαφτα πτώματα, σκοτωμοί και αγριότητες χωρίς αιτία. Κατά τη διάρκεια των συγκρούσεων πραγματοποιούσε μεταφορές με το οικογενειακό φορτηγό από το Κούσκο στη ζούγκλα. Θυμάται την πρώτη φορά που τον σταμάτησαν οι αντάρτες. Η αγωνία, ο φόβος όταν κάποιος κρατάει ένα όπλο στραμμένο επάνω σου στα δύο μέτρα έτοιμος να πυροβολήσει δεν περιγράφεται. Πέρναγε τα μπλόκα δίνοντας προμήθεια μέρος του φορτίου ή πράγματα που είχε μαζί του και έλειπαν από τους αντάρτες, όπως παπούτσια και φάρμακα. Στα μπλόκα των στρατιωτών δήλωνε ότι δεν συνάντησε αντάρτες, διαφορετικά θα έπρεπε να εξηγήσει γιατί τον άφησαν να περάσει. Λόγω της αναταραχής η πλειοψηφία των φιλήσυχων αγροτών αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τα χωριά και τις καλλιέργειες, εισρέοντας στις πόλεις κατά χιλιάδες δημιουργώντας στρατιές ανέργων. Το σύνολο των υποδομών, δρόμοι, σχολεία, εργοστάσια, ύδρευση, ηλεκτρικά δίκτυα, καταστράφηκαν. Η οικονομία κατέρρευσε. Οι άνθρωποι διαπίστωσαν ότι μια δεκαετία συγκρούσεων χειροτέρεψε τη ζωή τους σε τέτοιο σημείο ώστε να μην μπορούν να εξασφαλίσουν το φαγητό για την επιβίωσή τους. Το μόνο που θέλανε ήταν ηρεμία για να γυρίσουν στις δουλειές τους. Σε κάθε χωριό σχηματίσθηκαν ένοπλες ομάδες περιφρούρησης από τους κατοίκους που απαγόρευαν την είσοδο στους αντάρτες. Εκεί που έλεγχε τη μισή χώρα, μέσα σε ένα χρόνο το Φωτεινό Μονοπάτι διαλύθηκε και συνελήφθη ο αρχηγός του.

Αύριο θα κάνουμε το δυσκολότερο σημείο της πορείας το πέρασμα ενός αυχένα στα 4.450 m. Στην κατασκήνωση βρέχει ασταμάτητα και σίγουρα στον αυχένα θα χιονίζει. Αν το ύψος του χιονιού είναι μεγάλο τα άλογα δεν θα καταφέρουν να περάσουν. Εναλλακτικά κάνοντας μεγαλύτερη διαδρομή μπορούμε να τον παρακάμψουμε περπατώντας στο βάθος μιας κοιλάδας δίπλα στο ποτάμι, όπου όμως δεν θα είναι το ίδιο όμορφα με το να βρίσκεσαι ψηλά στις πλαγιές. Αξιολογούμε την κατάσταση και αποφασίζουμε να ξυπνήσουμε πριν χαράξει, ώστε να έχουμε χρόνο να πάμε μέχρι τον αυχένα και στην περίπτωση που δεν περάσουμε να επιλέξουμε την παράκαμψη, κάνοντας όμως συνολικά μία ακόμη μεγαλύτερη διαδρομή.