12.1. Λίμνη Τιτικάκα (Titicaca) - Πούνο (Puno)

Σάββατο 7 Σεπτεμβρίου 2002

το πλοίο Γιαβαρί, The Yavari Project εδώ & εδώ
(φωτογραφία από James Anne, http://www.travelblog.org/Photos/495254.html)

Μετά το ξενύχτι στη μεγαλύτερη διάρκεια της οκτάωρης διαδρομής κοιμόμαστε. Επιλέξαμε τουριστικό λεωφορείο που σταματάει σε αξιοθέατα με τον εισπράκτορα να εκτελεί χρέη ξεναγού. Στη μέση της διαδρομής επισκεπτόμαστε ένα σημαντικό αρχαιολογικό χώρο, σταυροδρόμι των τεσσάρων επαρχιών των Ίνκα. Δεσπόζουν τα απομεινάρια μιας μεγαλειώδους αίθουσας ύψους περί των 12 m. Το ύψος επετεύχθη χάρη σε ίνες κάκτου της περιοχής οι οποίες τοποθετούνται στη λάσπη αυξάνοντας την αντοχή της. Λίγο μετά σταματάμε σε ένα ωραίο χώρο για φαγητό. Επισκεπτόμαστε ακόμη έναν ενδιαφέρον αρχαιολογικό χώρο με παράξενα ανάγλυφα, αγγεία και ζωγραφιές. Σύντομη στάση και στον αυχένα στα 4.300 m πριν μπούμε στο υψίπεδο της λίμνης Τιτικάκα. Οι υπόλοιποι επιβάτες κατεβαίνουν, μα μετά τους αυχένες της πεζοπορίας δεν μας κάνει εντύπωση και παραμένουμε στο λεωφορείο να κοιμηθούμε. Διασχίζουμε την βιομηχανική πόλη Τζουλιάκα (Juliaca). Στους βρόμικους δρόμους της κυκλοφορούν αμέτρητα ποδήλατα και τρίκυκλα ποδήλατα - ταξί. Ο ριψοκίνδυνος οδηγός βρίσκεται στη μονή ρόδα πίσω και οι “γενναίοι” επιβάτες στο κουβούκλιο μπροστά. Μετά τη Τζουλιάκα ο δρόμος διασχίζει μία πολύ μεγάλη επίπεδη έκταση χωρίς κανένα δέντρο. Συναντούμε υδάτινες επιφάνειες, ποτάμια ή ρέματα, στις γαλάζιες επιφάνειες των οποίων καθρεφτίζονται τα αραιά σύννεφα του ουρανού. Δεν αντικρίζουμε τη λίμνη παρά μόνο όταν φτάνουμε στο Πούνο. Βρίσκεται σε υψόμετρο +3.820 m. Έχει 170 km μήκος, 65 km πλάτος, μέσο βάθος περί τα 160 m, ενώ η θερμοκρασία του νερού διατηρείται όλο το χρόνο στους 9 ˚C.

Κατεβαίνοντας από το λεωφορείο συναντάμε τον ξεναγό που μας συνέστησε το γραφείο του Ρότζερ. Αφήνουμε τα σακίδια στο ξενοδοχείο και προτείνω να μας ενημερώσει πίνοντας καφέ πάνω στη λίμνη όσο είναι ακόμη μέρα. Το Πούνο δεν είναι όμορφη πόλη. Πάνω στο λιμάνι είναι χτισμένες βιοτεχνίες και εργοστάσια και τα νερά είναι βρόμικα καφέ. Δεν υπάρχει δρόμος για βόλτα στην παραλία. Έτσι πηγαίνουμε λίγο έξω από την πόλη όπου δίπλα σε ένα μεγάλο ξενοδοχείο βρίσκεται αγκυροβολημένο το πλοίο Γιαβαρί (Yavari). Ναυπηγήθηκε το 1862 στην Αγγλία σε πάνω από 6.000 κομμάτια. Μεταφέρθηκαν ακτοπλοϊκώς μέχρι την ακτή του Περού, με τραίνο μέχρι την πόλη Τάνκα (Tanca) και στη συνέχεια ένας εργολάβος ανέλαβε να τα μεταφέρει με μουλάρια στη λίμνη μέσα σε μερικούς μήνες. Το εγχείρημα αποδείχθηκε ιδιαίτερα δύσκολο μέσα από τα δύσβατα μονοπάτια, τις χαράδρες και τους αυχένες των Άνδεων. Η ολοκλήρωση της μεταφοράς και η συναρμολόγηση του πλοίου διήρκεσε τελικά έξι χρόνια, δίνοντας στρατηγικό πλεονέκτημα στο Περού για τον έλεγχο της λίμνης. Το πλοίο έχει συντηρηθεί και λειτουργεί ως μουσείο ενώ σύντομα θα αρχίσει να ταξιδεύει στη λίμνη όπως μας ενημερώνει ο Κάρλος (Carloς) ο καπετάνιος. Ο βοηθός του ο Πέρση (Percy) μας ξεναγεί στους χώρους του πλοίου. Στη συνέχεια καθόμαστε στην κεντρική καμπίνα πίνοντας καφέ. Ο Κάρλος μοιάζει με τον ηθοποιό Ρίτσαρντ Ντρέιφους, ένας ωραίος τύπος όλο ζωντάνια που όταν μιλάει κάνει έντονες παραστατικές χειρονομίες. Στο γυμνάσιο διδάχθηκαν την Οδύσσεια και χαίρονται που συζητάνε με έλληνες. Όταν μαθαίνουν ότι δεν περπατήσαμε το τουριστικό Inca Trail αλλά εναλλακτική διαδρομή, ο Κάρλος πετάγεται όρθιος ενθουσιασμένος αναφωνώντας ”να σκεπτόμενοι άνθρωποι !!”. Έντονο το ενδιαφέρον και ο θαυμασμός τους για την Ευρωπαϊκή Ένωση και το νέο νόμισμα το Ευρώ. Τους προτρέπω να κάνουν το ίδιο σε όλη τη Νότιο Αμερική, μα αντιλέγουν ότι τα περισσότερα κράτη είναι εχθροί μεταξύ τους. Λίγα χρόνια πριν υπήρχαν συγκρούσεις με το Εκουαδόρ, με τη Χιλή δεν υπάρχουν οι καλύτερες σχέσεις ενώ οι αργεντινοί είναι υπερόπτες και αλαζόνες. Μα παρόμοια ήταν και η κατάσταση στην Ευρώπη πριν την ένωση και ακόμη και τώρα η διαδικασία είναι αργή και επίπονη. Μας ρωτάνε αν θα επιτρέψουμε στην Τουρκία, παραδοσιακό “εχθρό” μας, να μπει στην ενωμένη Ευρώπη. Ενθουσιάζονται όταν τους απαντώ ότι οι έλληνες είμαστε οι πρώτοι που επιθυμούμε την ένταξη, την ανάπτυξη και τον εξευρωπαϊσμό της Τουρκίας. Συζητάμε για τις προκαταλήψεις, την αμάθεια, τη δεισιδαιμονία, τη θρησκεία, που φοβίζουν, φανατίζουν και χωρίζουν τους ανθρώπους. Τους μιλώ για την αρχαία Ελλάδα, για το Διαφωτισμό, για τα αστέρια και τους γαλαξίες, για τον Ερατοσθένη που μέτρησε την περίμετρο της γης και με φωνάζουν αστρονόμο. Μας δείχνουν αστρονομικούς χάρτες ναυσιπλοΐας και τους υπόσχομαι να τους στείλω το RedShift (πρόγραμμα αστρονομίας). Βγαίνουμε στο κατάστρωμα και παρατηρούμε τον Σταυρό του Νότου. Ανανεώνουμε το ραντεβού για μεθαύριο.